Wrogość Heroda
W tym dniu przyszli niektórzy z faryzeuszy i powiedzieli mu:
— Wyjdź i odejdź stąd, bo Herod chce cię zabić.
I powiedział im:
— Idźcie i powiedzcie temu lisowi: „Oto wypędzam demony i uzdrawiam dziś i jutro, a trzeciego dnia zakończę”. Jednak dziś, jutro i pojutrze muszę przebyć drogę, bo niemożliwe jest, aby prorok zginął poza Jerozolimą.
Jezus ubolewa nad losem Jerozolimy
— Jeruzalem, Jeruzalem, które zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy są do ciebie posłani. Ile razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, tak jak kokoszka gromadzi swoje kurczęta pod skrzydła, a nie chcieliście! Oto wasz dom zostanie wam pusty. Zaprawdę powiadam wam, że nie ujrzycie mnie, aż przyjdzie czas, gdy powiecie: „Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pana”.
Uzdrowienie w sabat cierpiącego na puchlinę wodną
I stało się tak, że gdy Jezus wszedł w szabat do domu pewnego przywódcy faryzeuszy, aby jeść chleb, oni go obserwowali. A oto był przed nim pewien człowiek chory na puchlinę. Wtedy Jezus zapytał znawców prawa i faryzeuszy:
— Czy wolno uzdrawiać w szabat?
Lecz oni milczeli. On zaś ujął go, uzdrowił i odprawił. I powiedział im:
— Któż z was, jeśli jego osioł albo wół wpadnie do studni, nie wyciągnie go natychmiast w dzień szabatu?
I nie mogli mu na to odpowiedzieć.
O pokorze i gościnności
Gdy zauważył, jak zaproszeni wybierali pierwsze miejsca, opowiedział im przypowieść:
— Gdy ktoś cię zaprosi na wesele, nie siadaj na pierwszym miejscu, aby czasem ktoś ważniejszy od ciebie nie był zaproszony przez niego. Wówczas przyjdzie ten, który ciebie i jego zaprosił, i powie ci: „Ustąp temu miejsca”, i wtedy ze wstydem musiałbyś zająć ostatnie miejsce. Lecz gdy będziesz zaproszony, idź i usiądź na ostatnim miejscu, a gdy przyjdzie ten, który cię zaprosił, powie ci: „Przyjacielu, przesiądź się wyżej”. Wtedy doznasz czci wobec współbiesiadników. Bo każdy, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
Powiedział też do tego, który go zaprosił:
— Gdy wydajesz obiad albo kolację, nie zapraszaj swoich przyjaciół ani braci, ani krewnych, ani bogatych sąsiadów, żeby cię czasem i oni w zamian nie zaprosili, i miałbyś odpłatę. Lecz gdy wydajesz ucztę, zaproś ubogich, ułomnych, chromych i ślepych. A będziesz błogosławiony, bo nie mają ci czym odpłacić, ale otrzymasz odpłatę przy zmartwychwstaniu sprawiedliwych.
Podobieństwo o wielkiej wieczerzy
Gdy usłyszał to jeden ze współbiesiadników, powiedział do niego:
— Błogosławiony ten, kto będzie jadł chleb w królestwie Bożym.
Wtedy on mu powiedział:
— Pewien człowiek wydał wielką ucztę i zaprosił wielu. A gdy nadszedł czas uczty, posłał swego sługę, żeby powiedział zaproszonym: „Chodźcie, bo już wszystko gotowe”. A oni zaczęli się wszyscy jednomyślnie wymawiać. Pierwszy mu powiedział: „Kupiłem pole i muszę iść je obejrzeć. Proszę cię, uważaj mnie za wytłumaczonego”. Drugi zaś powiedział: „Kupiłem pięć par wołów i idę je wypróbować. Proszę cię, uważaj mnie za wytłumaczonego”. A jeszcze inny powiedział: „Pojąłem żonę i dlatego nie mogę przyjść”. A gdy sługa wrócił, oznajmił to swemu panu. Wtedy gospodarz rozgniewał się i powiedział do swego sługi: „Wyjdź szybko na ulice i zaułki miasta i wprowadź tu ubogich, ułomnych, chromych i ślepych”. I powiedział sługa: „Panie, stało się, jak rozkazałeś, a jeszcze jest miejsce”. Wtedy Pan powiedział do sługi: „Wyjdź na drogi i między opłotki i przymuszaj do wejścia, aby mój dom się zapełnił”. Mówię wam bowiem, że żaden z tych ludzi, którzy byli zaproszeni, nie skosztuje mojej uczty.
Cena prawdziwego uczniostwa Jezusa
I szły z nim wielkie tłumy. A on, odwróciwszy się, powiedział do nich:
— Jeśli ktoś przychodzi do mnie, a nie ma w nienawiści swego ojca i matki, żony i dzieci, braci i sióstr, a nawet swego życia, nie może być moim uczniem. Kto nie niesie swego krzyża, a idzie za mną, nie może być moim uczniem. Bo któż z was, chcąc zbudować wieżę, najpierw nie usiądzie i nie obliczy wydatków, czy mu wystarczy na ukończenie? Aby czasem, gdyby położył fundament, a nie mógłby ukończyć, wszyscy, którzy by to widzieli, nie zaczęli się z niego naśmiewać, mówiąc: „Ten człowiek zaczął budować, a nie zdołał ukończyć”. Albo który król, wyruszając na wojnę z drugim królem, najpierw nie usiądzie i nie naradzi się, czy w dziesięć tysięcy może zmierzyć się z tym, który z dwudziestoma tysiącami nadciąga przeciwko niemu? A jeśli nie, to gdy tamten jeszcze jest daleko, wysyła poselstwo i prosi o warunki pokoju. Tak i każdy z was, kto nie wyrzeknie się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem. Dobra jest sól. Lecz jeśli sól zwietrzeje, czym się ją przyprawi? Nie nadaje się ani do ziemi, ani do nawozu, precz się ją wyrzuca. Kto ma uszy do słuchania, niech słucha.
Podobieństwo o zgubionej owcy
I zbliżali się do niego wszyscy celnicy i grzesznicy, aby go słuchać. A faryzeusze i uczeni w Piśmie szemrali, mówiąc:
— Ten człowiek przyjmuje grzeszników i jada z nimi.
I opowiedział im taką przypowieść:
— Któż z was, gdy ma sto owiec, a zgubi jedną z nich, nie zostawia dziewięćdziesięciu dziewięciu na pustyni i nie idzie za zgubioną, aż ją znajdzie? Kiedy ją znajdzie, wkłada na swoje ramiona i raduje się. A przyszedłszy do domu, zwołuje przyjaciół i sąsiadów i mówi im: „Cieszcie się ze mną, bo znalazłem moją zgubioną owcę”. Mówię wam, że podobnie w niebie większa będzie radość z jednego pokutującego grzesznika niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują pokuty.
Podobieństwo o zgubionym groszu
— Albo która kobieta, mając dziesięć monet, jeśli zgubi jedną, nie zapala świecy, nie zamiata domu i nie szuka pilnie, aż ją znajdzie? A znalazłszy, zwołuje przyjaciółki i sąsiadki i mówi: „Cieszcie się ze mną, bo znalazłam monetę, którą zgubiłam”. Podobnie, mówię wam, będzie radość przed aniołami Boga z jednego pokutującego grzesznika.
Podobieństwo o synu marnotrawnym
Powiedział też:
— Pewien człowiek miał dwóch synów. I powiedział młodszy z nich do ojca: „Ojcze, daj mi część majątku, która na mnie przypada”. Podzielił więc majątek między nich. Po kilku dniach młodszy syn, zabrawszy wszystko, odjechał w dalekie strony i roztrwonił tam swój majątek, żyjąc rozpustnie. A gdy wszystko wydał, nastał wielki głód w tych stronach, a on zaczął cierpieć niedostatek. Poszedł więc i przystał do jednego z obywateli tych stron, który posłał go na swoje pola, aby pasł świnie. I pragnął napełnić swój żołądek strąkami, które jadały świnie, ale nikt mu nie dawał. Wtedy opamiętał się i powiedział: „Iluż to najemników mego ojca ma pod dostatkiem chleba, a ja z głodu ginę. Wstanę więc i pójdę do mego ojca, i powiem mu: »Ojcze, zgrzeszyłem przeciwko niebu i względem ciebie, i nie jestem już godny nazywać się twoim synem. Zrób ze mnie jednego ze swoich najemników«”. Wtedy wstał i poszedł do swego ojca. A gdy był jeszcze daleko, zobaczył go jego ojciec i użalił się nad nim, a podbiegłszy, rzucił mu się na szyję i ucałował go. I powiedział do niego syn: „Ojcze, zgrzeszyłem przeciwko niebu i przed tobą, nie jestem już godny nazywać się twoim synem”. Lecz ojciec powiedział do swoich sług: „Przynieście najlepszą szatę i ubierzcie go, dajcie mu też pierścień na rękę i obuwia na nogi. Przyprowadźcie tłuste cielę i zabijcie, jedzmy i radujmy się. Ten mój syn bowiem był martwy, a znowu żyje, zaginął, a odnalazł się”. I zaczęli się weselić. Tymczasem jego starszy syn był na polu. Gdy wracał i był blisko domu, usłyszał muzykę i tańce. Zawołał więc jednego ze sług i pytał, co to wszystko znaczy. A on mu odpowiedział: „Twój brat powrócił, a twój ojciec zabił tłuste cielę, ponieważ odzyskał go zdrowego”. Wtedy rozgniewał się i nie chciał wejść. Jego ojciec jednak wyszedł i namawiał go. A on odpowiedział ojcu: „Oto tyle lat ci służę i nigdy nie przekroczyłem twego przykazania, jednak nigdy nie dałeś mi koźlęcia, abym się weselił z moimi przyjaciółmi. Ale kiedy wrócił ten twój syn, który roztrwonił twój majątek z nierządnicami, zabiłeś dla niego tłuste cielę”. A on mu odpowiedział: „Synu, ty zawsze jesteś ze mną i wszystkie moje dobra należą do ciebie. Lecz trzeba było weselić się i radować, że ten twój brat był martwy, a znowu żyje, zaginął, a odnalazł się”.
Podobieństwo o nieuczciwym zarządcy
Mówił też do swoich uczniów:
— Pewien bogaty człowiek miał szafarza, którego oskarżono przed nim, że trwoni jego dobra. Zawołał go i powiedział: „Cóż to słyszę o tobie? Zdaj sprawę z twego zarządzania, bo już więcej nie będziesz mógł zarządzać”. Wtedy szafarz powiedział sobie: „Co ja zrobię, skoro mój pan pozbawia mnie zarządu? Kopać nie mogę, żebrać się wstydzę. Wiem, co zrobię, żeby ludzie przyjęli mnie do swoich domów, gdy zostanę odsunięty od zarządzania”. Przywołał więc do siebie każdego z dłużników swego pana i zapytał pierwszego: „Ile jesteś winien memu panu?” A on odpowiedział: „Sto baryłek oliwy”. I powiedział mu: „Weź swój zapis, siadaj szybko i napisz pięćdziesiąt”. Potem zapytał drugiego: „A ty ile jesteś winien?” A on mu odpowiedział: „Sto korców pszenicy”. I powiedział mu: „Weź swój zapis i napisz osiemdziesiąt”. I pochwalił pan niesprawiedliwego szafarza, że roztropnie postąpił. Bo synowie tego świata w swoim pokoleniu są roztropniejsi od synów światłości.
O dobrym korzystaniu z bogactw
— I ja wam mówię: Zyskujcie sobie przyjaciół mamoną niesprawiedliwości, aby, gdy ustaniecie, przyjęto was do wiecznych przybytków. Kto jest wierny w małym, i w wielkim jest wierny, a kto w małym jest niesprawiedliwy, i w wielkim jest niesprawiedliwy. Jeśli więc w niesprawiedliwej mamonie nie byliście wierni, któż wam powierzy to, co prawdziwe? A jeśli w cudzym nie byliście wierni, któż wam da wasze własne? Żaden sługa nie może dwom panom służyć, gdyż albo jednego będzie nienawidził, a drugiego miłował, albo jednego będzie się trzymał, a drugim wzgardzi. Nie możecie służyć Bogu i mamonie.
Jezus gani faryzeuszów
Słuchali tego wszystkiego również faryzeusze, którzy byli chciwi, i naśmiewali się z niego. I powiedział im:
— Wy sami siebie usprawiedliwiacie przed ludźmi, ale Bóg zna wasze serca. To bowiem, co ludzie poważają, obrzydliwością jest w oczach Boga. Prawo i Prorocy byli do Jana. Odtąd jest głoszone królestwo Boże i każdy się do niego gwałtem wdziera. I łatwiej jest niebu i ziemi przeminąć, niż przepaść jednej kresce prawa. Każdy, kto oddala swoją żonę i żeni się z inną, cudzołoży, a kto żeni się z oddaloną przez męża, cudzołoży.