Ponowne zawarcie przymierza na polach moabskich
To są słowa przymierza, które Pan nakazał Mojżeszowi zawrzeć z synami Izraela w ziemi Moabu, oprócz przymierza, które zawarł z nimi na Horebie. I Mojżesz zwołał cały Izrael, i przemówił do nich:
— Widzieliście wszystko, co Pan uczynił na waszych oczach w ziemi Egiptu faraonowi, wszystkim jego sługom i całej jego ziemi: Te wielkie próby, które widziały twoje oczy, znaki i wielkie cuda. Ale Pan nie dał wam serca do zrozumienia ani oczu do patrzenia, ani uszu do słuchania aż do dziś. I prowadziłem was przez czterdzieści lat po pustyni. Wasze szaty nie zniszczyły się na was i wasze obuwie na waszych nogach się nie zużyło. Nie jedliście chleba, nie piliście wina i mocnego napoju, abyście poznali, że ja jestem Pan, wasz Bóg. A gdy przyszliście na to miejsce, Sichon, król Cheszbonu, i Og, król Baszanu, wyruszyli przeciwko nam do walki, i pobiliśmy ich. I wzięliśmy ich ziemię, i daliśmy ją jako dziedzictwo Rubenitom, Gadytom i połowie pokolenia Manassesa. Przestrzegajcie więc słów tego przymierza i wypełniajcie je, aby się wam szczęśliwie powodziło we wszystkim, co będziecie czynić. Stoicie dziś wszyscy przed Panem, swoim Bogiem: naczelnicy waszych pokoleń, wasi starsi, wasi przełożeni, wszyscy mężczyźni Izraela, wasze dzieci, wasze żony i przybysz, który mieszka w twoim obozie, od tego, który rąbie drwa, po tego, który czerpie wodę, aby wejść w przymierze z Panem, swoim Bogiem, i w jego przysięgę, którą Pan, twój Bóg, zawiera dziś z tobą. Aby cię dziś ustanowić dla siebie ludem i żeby on sam był dla ciebie Bogiem, tak jak ci powiedział i tak jak poprzysiągł twoim ojcom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi. Nie tylko z wami zawieram to przymierze i tę przysięgę, lecz z każdym, kto dziś stoi tu z nami przed Panem, naszym Bogiem, i z każdym, kogo tu dziś z nami nie ma. Wy bowiem wiecie, jak mieszkaliśmy w ziemi Egiptu i jak przechodziliśmy wśród narodów, które minęliśmy, i widzieliście ich obrzydliwości i posągi z drewna i kamienia, ze srebra i złota, które są u nich. Niech nie będzie wśród was mężczyzny ani kobiety, ani rodziny, ani pokolenia, których serce odwróciłoby się dziś od Pana, naszego Boga, by iść i służyć bogom tych narodów i żeby nie było wśród was korzenia wydającego żółć i piołun, który gdy usłyszy słowa tego przekleństwa, pobłogosławi sobie w sercu, mówiąc: „Będę miał pokój, chociaż będę postępował według zdania mego serca”, dodając pijaństwo do pragnienia. Pan nie zechce mu przebaczyć, lecz zapali się gniew Pana i jego zazdrość przeciwko temu człowiekowi, spadną na niego wszystkie przekleństwa, które są zapisane w tej księdze, i Pan wymaże jego imię spod nieba. I Pan go oddzieli ku złemu ze wszystkich pokoleń Izraela według wszystkich przekleństw przymierza zapisanych w księdze tego Prawa. A wasze przyszłe pokolenie, wasi synowie, którzy powstaną po was, i cudzoziemiec, który przyjdzie z dalekiej ziemi, powiedzą, gdy zobaczą plagi tej ziemi i choroby, którymi Pan ją dotknął. Bo siarka i sól wypalą całą tę ziemię, że nie będzie obsiewana ani też nie będzie wydawać owocu i nie urośnie na niej żadna trawa jak w przypadku zniszczenia Sodomy i Gomory, Admy i Seboim, które Pan zniszczył w swoim gniewie i zapalczywości. A zapytają wszystkie narody: „Dlaczego Pan tak postąpił z tą ziemią? Cóż to za żar tej wielkiej zapalczywości?” I odpowiedzą: „Ponieważ porzucili przymierze Pana, Boga swych ojców, które zawarł z nimi, gdy ich wyprowadził z ziemi Egiptu. Poszli bowiem służyć innym bogom i oddali im pokłon – bogom, których nie znali i których im nie przydzielił. Dlatego gniew Pana zapłonął przeciw tej ziemi, aby sprowadzić na nią wszelkie przekleństwa zapisane w tej księdze. I Pan wykorzenił ich z ich ziemi w gniewie i zapalczywości oraz w wielkim oburzeniu i wyrzucił ich do obcej ziemi, jak to dziś widzicie.” Rzeczy tajemne należą do Pana, naszego Boga, a objawione – do nas i naszych synów na wieki, abyśmy wypełniali wszystkie słowa tego prawa.
Warunki odnowy i błogosławieństwa
— A gdy spadnie na ciebie to wszystko, błogosławieństwo i przekleństwo, które przedłożyłem przed tobą, a wspomnisz je sobie w swym sercu pośród wszystkich narodów, do których Pan, twój Bóg, cię wypędzi, i zawrócisz do Pana, swego Boga, i będziesz słuchał jego głosu we wszystkim, co ci dziś nakazuję, ty i twoi synowie, z całego swego serca i całą swoją duszą, wtedy Pan, twój Bóg, wyprowadzi cię z twego więzienia i zlituje się nad tobą, i przywróci, i zgromadzi cię ze wszystkich narodów, wśród których Pan, twój Bóg, cię rozproszył. Choćby twoi wygnani byli na krańcu nieba, stamtąd zgromadzi cię Pan, twój Bóg, i stamtąd cię zabierze. I Pan, twój Bóg, przyprowadzi cię do ziemi, którą odziedziczyli twoi ojcowie, i posiądziesz ją, i będzie ci wyświadczać dobro oraz rozmnoży cię bardziej niż twoich przodków. Pan, twój Bóg, obrzeza twoje serce i serce twego potomstwa, abyś miłował Pana, swego Boga, z całego swego serca i całą swoją duszą, abyś żył. I włoży Pan, twój Bóg, wszystkie te przekleństwa na twoich wrogów i na tych, którzy cię nienawidzą i którzy cię prześladowali. A ty zawrócisz i będziesz słuchał głosu Pana i wypełniał wszystkie jego przykazania, które ci dziś nakazuję. I Pan, twój Bóg, poszczęści tobie w każdej sprawie twych rąk, w owocu twego łona, w owocu twego bydła i w owocu twej ziemi, ku dobremu. Pan bowiem znowu będzie się cieszył tobą, czyniąc ci dobro, jak się cieszył twoimi ojcami, jeśli będziesz słuchał głosu Pana, swego Boga, by przestrzegać jego przykazań i ustaw zapisanych w księdze tego Prawa, i jeśli zawrócisz do Pana, swego Boga, z całego swego serca i całą swoją duszą. To przykazanie bowiem, które ci dziś nakazuję, nie jest zakryte przed tobą ani nie jest zbyt dalekie. Nie jest w niebie, byś miał mówić: „Któż dla nas wstąpi do nieba i przyniesie je nam, i opowie je nam, abyśmy je wypełniali?” Nie jest też ono za morzem, byś miał mówić: „Któż dla nas popłynie za morze i przyniesie je nam, i opowie je nam, abyśmy je wypełniali?” Lecz to słowo jest bardzo blisko ciebie, w twoich ustach i w twoim sercu, abyś je wypełniał. Oto dziś położyłem przed tobą życie i dobro oraz śmierć i zło. Gdyż dziś ci nakazuję, abyś miłował Pana, swego Boga, i chodził jego drogami, i przestrzegał jego przykazań, ustaw i praw, abyś żył i rozmnożył się, i Pan, twój Bóg, będzie ci błogosławił w ziemi, do której idziesz, aby ją posiąść. Jeśli zaś twoje serce odwróci się i nie posłuchasz, ale dasz się odwieść, będziesz oddawał pokłon innym bogom i im służył. Oznajmiam wam dziś, że na pewno zginiecie i nie przedłużycie swych dni na ziemi, do której się przeprawiasz przez Jordan, aby tam wejść i posiąść ją. Biorę dziś na świadków przeciwko wam niebo i ziemię, że położyłem przed tobą życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierz więc życie, abyś żył, ty i twoje potomstwo, i miłował Pana, swego Boga, słuchał jego głosu i do niego lgnął. On bowiem jest twoim życiem i przedłużeniem twoich dni, abyś mieszkał w ziemi, którą Pan poprzysiągł dać twoim ojcom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi.
Jozue następcą Mojżesza
Potem Mojżesz poszedł i powiedział te słowa całemu Izraelowi. Powiedział do nich:
— Mam dziś sto dwadzieścia lat, nie mogę już wychodzić i wchodzić. A Pan powiedział mi też: „Nie przejdziesz przez Jordan.” Sam Pan, twój Bóg, przejdzie przed tobą i on wytępi te narody przed tobą, a ty je posiądziesz. A Jozue przejdzie przed tobą, jak Pan powiedział. I Pan uczyni im tak, jak uczynił Sichonowi i Ogowi, królom Amorytów, i ich ziemi, gdy ich zniszczył. Pan wyda ich wam, a wy uczynicie im zgodnie ze wszystkimi przykazaniami, które wam nakazałem. Wzmocnijcie się i bądźcie mężni, nie bójcie się ani się nie lękajcie ich, gdyż Pan, twój Bóg, on sam pójdzie z tobą, nie porzuci cię ani cię nie opuści.
Następnie Mojżesz przywołał Jozuego i powiedział do niego przed całym Izraelem:
— Wzmocnij się i bądź mężny, bo ty wejdziesz z tym ludem do ziemi, którą Pan poprzysiągł dać ich ojcom, a ty im ją dasz w dziedzictwo. A sam Pan pójdzie przed tobą, on będzie z tobą, nie porzuci cię ani cię nie opuści. Nie bój się ani się nie lękaj.
Wtedy Mojżesz zapisał to prawo i oddał je kapłanom, synom Lewiego, którzy nosili arkę przymierza Pana, i wszystkim starszym Izraela.