Księga Izajasza

Pan odkupicielem Izraela

— Pamiętaj o tym, Jakubie i Izraelu, gdyż jesteś moim sługą. Stworzyłem cię, jesteś moim sługą. O Izraelu, nie zapomnę o tobie. Zmazałem twoje nieprawości jak obłok, a twoje grzechy jak mgłę. Nawróć się do mnie, bo cię odkupiłem.
Śpiewajcie, niebiosa, bo Pan to uczynił. Wykrzykujcie, głębiny ziemi. Rozbrzmiewajcie śpiewaniem góry, lesie wraz ze wszystkimi drzewami, Pan bowiem odkupił Jakuba, a w Izraelu okrył się chwałą.

Zapowiedź posłannictwa Cyrusa

Tak mówi Pan, twój Odkupiciel, który cię stworzył już od łona matki:
— Ja, Pan, wszystko czynię: sam rozciągam niebiosa, rozpościeram ziemię swoją mocą, wniwecz obracam znaki kłamców i z wróżbitów czynię szaleńców, mędrców zmuszam do odwrotu, a ich wiedzę czynię głupstwem. Potwierdzam słowa swego sługi i spełniam radę swoich posłańców. Ja mówię do Jerozolimy: „Będziesz zamieszkana”, do miast Judy: „Będziecie odbudowane”, bo podniosę jej ruiny. To ja mówię głębinie: „Wysychaj”, ja wysuszę twoje potoki, i o Cyrusie mówię: „On jest moim pasterzem”, bo wypełni całą moją wolę, i mówię do Jerozolimy: „Będziesz odbudowana”, a do świątyni: „Będziesz założona”.

Cyrus pomazańcem Pana

Tak mówi Pan do swego pomazańca Cyrusa, którego prawicę ująłem, by podbić przed nim narody, rozpinać biodra królów i otworzyć przed nim wrota, a bramy nie będą zamknięte.
— Ja pójdę przed tobą, a krzywe drogi wyprostuję, skruszę spiżowe wrota, a połamię żelazne rygle. I dam ci ukryte skarby i bogactwa schowane, abyś poznał, że ja jestem Panem, Bogiem Izraela, który cię wzywa po imieniu. Ze względu na swego sługę Jakuba i Izraela, swego wybrańca, nazwałem cię twoim imieniem, nadałem ci zaszczytny tytuł, chociaż mnie nie znałeś. Ja jestem Panem i nie ma żadnego innego, oprócz mnie nie ma żadnego Boga. Przepasałem cię, chociaż mnie nie znałeś, aby poznali od wschodu i od zachodu, że nie ma nikogo oprócz mnie. Ja jestem Panem i nie ma żadnego innego, ja tworzę światłość i stwarzam ciemność. Czynię pokój i stwarzam nieszczęście. Ja, Pan, czynię to wszystko. Niebiosa, spuśćcie rosę z góry i niech obłoki wylewają sprawiedliwość. Niech ziemia się otworzy i niech wyrośnie zbawienie, a razem z nim niech zakwitnie sprawiedliwość. Ja, Pan, to stworzyłem. Biada temu, który się spiera ze swoim Stwórcą, będąc skorupą jak inne skorupy gliniane. Czy glina powie swemu garncarzowi: „Cóż czynisz?” A twoje dzieło: „On nie ma rąk”? Biada temu, który mówi ojcu: „Cóż spłodziłeś?” A do kobiety: „Cóż urodziłaś?”
Tak mówi Pan, Święty Izraela i jego Stwórca:
— Pytajcie mnie o przyszłe rzeczy moich synów i sprawę moich rąk pozostawcie mnie. Ja uczyniłem ziemię i stworzyłem na niej człowieka. To ja – moje ręce rozciągnęły niebiosa i całemu ich zastępowi rozkazuję. Ja go wzbudziłem w sprawiedliwości i wyprostuję wszystkie jego drogi. On odbuduje moje miasto i wypuści moich więźniów, nie za okup ani za dar, — mówi Pan zastępów.
Tak mówi Pan:
— Dorobek Egiptu i kupiectwo Etiopii i Sabejczyków, wysocy mężczyźni, przyjdą do ciebie i będą twoi. Pójdą za tobą, przyjdą w pętach, upadną przed tobą i będą błagać, mówiąc: „Tylko u ciebie jest Bóg, a nie ma żadnego innego oprócz tego Boga.”
Zaprawdę ty jesteś Bogiem ukrytym, Boże Izraela, Zbawicielu. Wszyscy oni się zawstydzą i będą zhańbieni. Razem odejdą w hańbie wytwórcy bożków. Ale Izrael będzie zbawiony przez Pana zbawieniem wiecznym. Nie zawstydzicie się ani nie będziecie zhańbieni aż na wieki wieków.

Wezwanie do zaniechania bałwochwalstwa

Bo tak mówi Pan, który stworzył niebiosa, Bóg, który stworzył ziemię i uczynił ją, który ją utwierdził, nie na próżno stworzył ją, lecz na mieszkanie ją utworzył:
— Ja jestem Panem i nie ma żadnego innego. Nie mówiłem potajemnie, w ciemnym miejscu na ziemi, nie mówiłem do potomstwa Jakuba: „Na próżno mnie szukajcie.” Ja, Pan, mówię sprawiedliwość i zwiastuję to, co słuszne. Zgromadźcie się i przyjdźcie, zbliżcie się razem, wy, którzy ocaleliście spośród narodów. Nic nie wiedzą ci, którzy noszą swoje drewniane bożki i modlą się do boga, który nie może zbawić. Oznajmijcie i przyprowadźcie ich, niech naradzają się razem: Kto to od dawna przepowiadał? Kto od tamtego czasu to ogłaszał? Czy nie ja, Pan? A nie ma żadnego innego Boga oprócz mnie. Nie ma Boga sprawiedliwego ani innego Zbawiciela oprócz mnie. Spójrzcie na mnie, abyście byli zbawieni, wszystkie krańce ziemi, gdyż ja jestem Bogiem i nie ma żadnego innego. Przysiągłem na siebie, z moich ust wyszło słowo sprawiedliwe, które jest nieodwołalne: Przede mną będzie się zginać każde kolano, będzie przysięgać każdy język, mówiąc: „Tylko w Panu mam wszelką sprawiedliwość i siłę.”
Ci do niego przyjdą, ale będą zhańbieni wszyscy, którzy płoną gniewem przeciwko niemu. W Panu będzie usprawiedliwione i będzie się chlubić całe potomstwo Izraela.
Ugiął się Bel, chyli się Nebo. Ich posągi włożono na zwierzęta i bydło, które będąc obciążone, zmęczyły się pod brzemieniem. Pochyliły się i ugięły się razem, nie mogły ratować brzemion, ale one same poszły w niewolę.
— Słuchajcie mnie, domu Jakuba i cała resztko domu Izraela, których noszę od łona, których piastuję od urodzenia: Aż do waszej starości ja jestem ten sam i aż do siwizny będę was nosić. Ja was uczyniłem, ja też nosić będę, ja mówię, będę was nosił i was wybawię.
— Do kogo mnie porównacie i z kim mnie zestawicie albo do kogo uczynicie mnie podobnym, abyśmy byli sobie równi? Wysypują złoto z worka i odważają srebro na szalach, najmują złotnika, aby uczynił z nich bożka, przed którym padają i któremu oddają pokłon. Noszą go na ramieniu, dźwigają go i stawiają go na swoim miejscu. I stoi, nie ruszy się ze swego miejsca. Jeśli ktoś zawoła do niego, nie odzywa się ani go nie wybawia z jego utrapienia.
— Pamiętajcie o tym i wstydźcie się, weźcie to sobie do serca, przestępcy! Wspomnijcie rzeczy dawne i odwieczne, bo ja jestem Bogiem, nie ma żadnego innego, jestem Bogiem i nie ma nikogo podobnego do mnie. Zapowiadam od początku rzeczy ostatnie i od dawna to, czego jeszcze nie było. Mówię: Mój zamiar się spełni i wykonam całą swoją wolę. Przywołuję ze wschodu ptaka drapieżnego, z dalekiej ziemi mężczyznę, który wykonuje moją radę. Powiedziałem i wykonam to, postanowiłem i uczynię to.
— Słuchajcie mnie, wy, twardego serca, którzy jesteście dalecy od sprawiedliwości. Zbliżę moją sprawiedliwość, nie będzie ona daleko, a moje zbawienie nie odwlecze się. I położę w Syjonie zbawienie, a w Izraelu moją chwałę.

Sąd nad Babilonem

— Zstąp i usiądź w prochu, dziewico, córko Babilonu! Siądź na ziemi, a nie na tronie, córko chaldejska, gdyż już cię nie będą nazywać delikatną i rozkoszną. Weź żarna i miel mąkę, odkryj swoje warkocze, obnaż nogi, odkryj uda, brnij przez rzeki. Twoja nagość będzie odkryta i twoja hańba będzie widoczna. Dokonam pomsty, żaden człowiek mnie nie powstrzyma.
Tak mówi nasz Odkupiciel, jego imię to Pan zastępów, Święty Izraela.
— Usiądź w milczeniu i wejdź w ciemności, córko chaldejska, bo już nie będą cię nazywali panią królestw. Rozgniewałem się na mój lud, splugawiłem moje dziedzictwo i oddałem je w twoje ręce, ale ty nie okazałaś im miłosierdzia i starców niezmiernie obciążyłaś swoim jarzmem. I powiedziałaś: „Będę panią na wieki.” I nie wzięłaś sobie tego do serca ani nie pamiętałaś o tym, jakie będzie tego zakończenie.
— Dlatego słuchaj teraz, rozkosznico, która mieszkasz bezpiecznie i mówisz w swoim sercu: „Ja jestem i nie ma oprócz mnie żadnej innej, nie będę wdową ani nie zaznam bezdzietności!” Lecz obie te rzeczy spadną na ciebie nagle, w jednym dniu: bezdzietność i wdowieństwo. W pełni spadną na ciebie z powodu mnóstwa twoich guseł i z powodu twoich licznych czarów.
— Zaufałaś bowiem swojej niegodziwości i mówiłaś: „Nikt mnie nie widzi.” Twoja mądrość i twoja wiedza uczyniły cię przewrotną i mówiłaś w swoim sercu: „Ja jestem i nie ma oprócz mnie żadnej innej.” Dlatego przyjdzie na ciebie zło, ale nie poznasz, skąd pochodzi, spadnie na ciebie nieszczęście, którego nie będziesz mogła się pozbyć, i przyjdzie na ciebie nagle spustoszenie, którego nie spostrzeżesz.
— Pozostań przy swoich czarach i mnóstwie swych guseł, którymi się trudziłaś od młodości, może zdołasz sobie pomóc, może się umocnisz. Jesteś zmęczona mnóstwem swoich rad. Niech teraz staną astrolodzy, ci, którzy przypatrują się gwiazdom, ci, którzy przepowiadają co miesiąc, co ma się wydarzyć, i niech cię wybawią z tego, co ma przyjść na ciebie. Oto są oni jak ściernisko, ogień ich spali i nie wybawią swojej duszy z mocy płomienia. Nie zostanie węgla do ogrzania się ani ognia, aby przy nim posiedzieć. Tacy będą dla ciebie handlarze, z którymi się zadawałaś od młodości: każdy z nich uda się w swoją stronę, nie będzie nikogo, kto by cię ocalił.

Zapowiedź nowych spraw

— Słuchajcie tego, domu Jakuba, którzy jesteście nazywani imieniem Izraela i pochodzicie z wód Judy, którzy przysięgacie na imię Pana i wspominacie Boga Izraela, ale nie w prawdzie ani w sprawiedliwości, nazywacie się od miasta świętego i opieracie się na Bogu Izraela, jego imię to Pan zastępów. Rzeczy przeszłe zapowiadałem od dawna, z moich ust wyszły i ogłaszałem je, wykonywałem je od razu i nastąpiły. Ponieważ wiedziałem, że jesteś uparty i że twoja szyja jest ścięgnem żelaznym, a twoje czoło – miedziane, oznajmiałem ci od dawna, ogłosiłem to, zanim nastąpiło, abyś nie powiedział: „Mój bożek to uczynił, mój rzeźbiony posąg i mój odlewany posąg to nakazał.” Słyszałeś o tym, spójrz na to wszystko. Czy wy tego nie opowiecie? Teraz już ogłaszam nowe i tajemne rzeczy, o których nie wiedziałeś. Teraz są stworzone, a nie od dawna, rzeczy, o których przed tym dniem nic nie słyszałeś, byś nie powiedział: „Oto wiedziałem o tym.”
— Ani nie słyszałeś, ani nie wiedziałeś, ani twoje ucho nie było otwarte w tym czasie, bo wiedziałem, że postąpisz przewrotnie i że nazwano cię przestępcą od łona matki. Ze względu na moje imię powściągam swój gniew i ze względu na moją chwałę powstrzymam swój gniew na ciebie, aby cię nie wytępić. Oto wytapiałem cię, ale nie jak srebro, wybrałem cię w piecu utrapienia. Ze względu na siebie, na siebie samego, to uczynię, bo jakże miałoby być splugawione moje imię? Przecież mojej chwały nie oddam innemu.